گزارش مشاغل پلتفرمی: مصادیق بی عدالتی و ضرورت حمایت اجتماعی، منتشر شد
گسترش اقتصاد دیجیتال و پلتفرمهای آنلاین در سالهای اخیر، شکل جدیدی از اشتغال را در ایران و جهان پدید آورده که در آن میلیونها نفر بدون قرارداد رسمی و بدون دسترسی به حمایتهای رفاهی مشغول به کارند. این مدل اشتغال، علیرغم سهم قابل توجه در ایجاد فرصتهای اقتصادی، با چالشهای جدی در حوزه حقوق شغلی، سلامت، و امنیت اجتماعی همراه است.
در ایران، بخش زیادی از کارگران پلتفرمی – مانند رانندگان، پیکها و فریلنسرها – خارج از پوشش بیمهای و حمایتی باقی ماندهاند. دلیل اصلی این وضعیت، عدم شناسایی رسمی رابطه کاری میان پلتفرم و کارگر و پذیرش مدل «پیمانکار مستقل» است که مسئولیتی برای پلتفرمها ایجاد نمیکند.
نخستین اقدام قانونی در این زمینه، بند «چ» ماده ۲۸ برنامه هفتم توسعه است که امکان بیمه بازنشستگی برای رانندگان فعال در پلتفرمها را فراهم کرده، اما اجرای این طرح بهدلیل ماهیت داوطلبانه، نبود الزام برای پلتفرمها، و نادیدهگرفتن سایر ابعاد حمایت اجتماعی (مانند درمان و بیکاری)، ناکافی و محدود ارزیابی شده است.
پیشنهادهای کلیدی گزارش:
- ایجاد نظام حمایت ترکیبی و چندسطحی که شامل بیمه پایه اجباری (برای بازنشستگی، درمان و ازکارافتادگی) و بستههای اختیاری تکمیلی باشد؛
- تشکیل صندوق مشترک حمایتی با تأمین مالی از منابع دولتی، پلتفرمها و کارگران؛
- الزام پلتفرمها به مشارکت در کسر و واریز سهم بیمهای و ارائه اطلاعات درآمدی برای محاسبه منصفانه؛
- تدوین استانداردهایی برای حداقل دستمزد، ساعات کاری و امکان تشکیل اتحادیههای کارگری دیجیتال؛
- قابلیت انتقال بیمه بین پلتفرمها و ایجاد سامانه دیجیتال یکپارچه برای پیگیری سوابق شغلی و بیمهای.
برای مطالعه متن کامل کلیک کنید
#وزارت_تعاون_کار_و_رفاه_اجتماعی
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟